Değerli Meslektaşlarımız;
25.02.2025 günü İstanbul Ticaret Odası Eminönü Merkez Binasında İTO Otomotiv İhtisas Komitesi ve Sigortacılık Meslek Komitesinin otomotiv ve sigortacılık sektöründe yaşanan sorunları dile getirmesi amacıyla bir istişare toplantısı düzenlenmiştir.
İlgili toplantıya SEDDK Başkanı Sn. Davut MENTEŞ, SEDDK Başkan Yardımcısı Sn. Emine Feray SEZGİN, SEDDK Başkan Yardımcısı Sn. Hande HATUNOĞLU ÖNAL, SEDDK Daire Başkanı Sn. Işıl KONYA, SEDDK Daire Başkanı Sn. Eren YALÇIN, TOBB Otomotiv Ticaret Meclisi Başkanı Sn. Dr.Hayri ECE, TOBB Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkan Yardımcısı ve aynı zamanda İstanbul Ticaret Odası Sigortacılık Meslek Komitesi Başkanı Sn. Özgür YILMAZ ile İstanbul Ticaret Odası Sigortacılık Meslek Komitesi üyeleri ile, TOBB Sigortacılık Müdürü Sn. Mevlüt SÖYLEMEZ, TOBB SEİK Başkan vekili Sn.Oğuz Vasıf İPKİN ve İTO’nun Otomotiv sektörüyle ilgili ilgili komitelerin başkan ve komite üyeleri katılmışlardır.
Toplantıda ana konu başlıkları halinde aşağıdaki konular değerlendirilmiştir;
— Sigorta şirketlerinin karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortalarını yapmaktan imtina ediyor olmaları,
–Tramer kayıtlarında yaşanan sorunlar,
–Pert hasar süreçlerinin daha iyi yönetilebilmesi adına eksperlik süreçlerindeki değişiklikler,
–Trafik sigortalarını düzenlerken sigorta şirketlerinin bu poliçenin yanında ek olarak düzenledikleri İMM,Ferdi Kaza, Acil sağlık gibi sigorta ürünlerinin trafik hasar prim dengesinde gelir olarak dikkate alınması gerekliliği ve ayrıca bu ürün gruplarının komisyon oranlarının da trafik poliçe komisyonundan ayrı olarak kendi ürün özelinde değerlendirilmesi gerekliliği dile getirilmiş olup, Sigortacılık sektörü ile ilgili aşağıdaki konularda ilgili makamlara hem yazılı hemde sözlü olarak iletilmiştir.
2024 yılında trafik sigortası primleri ortalama %78 oranında artış göstermiştir. 2025 yılı başında gerçekleştirilen ilave zamlarla 2025 yılı Ocak ayında trafik primleri bir önceki yılın Ocak ayına göre; 1. Basamakta %77.89, 2. Basamakta %100.88, 3. Basamakta %103.79, 4. Basamakta %112.84, 5. Basamakta %107.21, 6. Basamakta %118.25, 7. Basamakta ise %83.21 artış göstermiştir.
Enflasyonun oldukça üzerinde gerçekleşen bu artış oranlarına rağmen sigorta şirketleri bu branşta zarar ettikleri gerekçesi ile trafik poliçesi düzenlemek istememekte, poliçe arzında sorunlar yaşanmaktadır.
Trafik sigortası primini artıran en önemli etken “destekten yoksun kalma” ve “değer kaybı” teminatlarına ilişkin objektif, öngörülebilir ve hesaplanabilir bir standart zarar belirleme yöntemi bulunmamasıdır. Sigorta şirketleri, aktüerlerin ve eksperlerin hesaplamalarına binaen mağdurlara tazminat ödemekte, sonrasında hasar takip firmaları aracılığıyla Sigorta Tahkim Komisyonuna müracaat edilmekte ve sigorta şirketleri ödedikleri tazminata ilave olarak ek tazminat ve yüksek tutarlı yargılama giderlerini ödemektedir. Bu durumda, trafik priminin yükseltiliyor olması sorunu tam olarak çözememektedir.
Trafik sigortası taban ve tavan fiyat aralığı SEDDK tarafından belirlenmektedir. Tavan fiyatı yetersiz bulan sigorta şirketleri daha yüksek prim alabilmek için trafik sigortasının yanı sıra ferdi kaza, asistans, hukuksal koruma gibi sigortalının aslında hiç kullanmayacağı ek teminatları, trafik sigortası ile birlikte zorunlu olarak sunmaktadır. Sigortalı ek teminatları istememesi durumunda poliçe tanzim edilememektedir. Sigorta aracısı, sigortalı ve araç tipi gibi unsurlara bağlı olarak sunulan ek teminatların primi trafik sigortası primine yaklaşmakta bazen de trafik sigortası priminin de üzerine çıkmaktadır.
Bazı sigorta şirketleri, acenteler üzerinden poliçe düzenlenmesine izin vermezken, kendi dijital satış kanallarında ya da başka aracılarda daha düşük fiyat, daha fazla taksit ya da promosyon gibi teşviklerle poliçelerin sunulmasına imkân sağlamaktadır. Bu durum, acentelerin ticari itibarını zedelemekte; sigorta şirketleri ile acenteler arasındaki güven esaslı iş birliğine zarar vermekte ve sektörde haksız rekabete neden olmaktadır.
Trafik üretimi toplam üretiminde belli bir oranı geçen ya da trafik hasarı prim oranında artış görülen acenteler ilgili sigorta şirketi tarafından diğer branşlarda hedef koyulması, trafik üretiminin engellenmesi hatta acenteliğin iptal edilmesi gibi müeyyidelere tabi tutulmaktadır.
Halbuki acentenin trafik sigortasında prim belirleme hakkı olmadığı için hasar prim oranına doğrudan ya da dolaylı olarak etki edememektedir.
Ayrıca, trafik sigortası ile birlikte sigortalının tercih hakkı olmaksızın sunulan ek teminatlara ilişkin primlerin, sigorta şirketlerinin trafik sigortası hasar/prim oranı hesaplamalarına dahil edilmediği görülmektedir.
Bu durum, trafik sigortası branşında şirketlerin zarar ettikleri yönünde bir algı oluşmasına neden olmaktadır. Ancak, söz konusu primlerin de bu hesaplamalara dâhil edilmesi halinde, trafik sigortası branşında zarar oluşmadığı görülecektir.
Diğer yandan, trafik sigortasına bağlı ek teminatlardan elde edilen primler, ilgili branşın komisyon oranları yerine trafik sigortası komisyon oranı üzerinden değerlendirilmekte ve bu durum acentelerde mali kayba yol açmaktadır. Bu üretimler, trafik hasar/prim oranı kapsamında değerlendirilmediği için trafik sigortasındaki acente kârlılığı da sorgulanmaktadır.
Sonuç olarak, çözüm önerileri olarak aşağıdaki maddeler kamu otoritesine sunulmuştur.
1. Karayolları Trafik Kanunu ve Borçlar Kanunda düzenleme yapılarak “destekten yoksun kalma” ve “değer kaybı” tazminat tutarlarındaki uyuşmazlıklara konu belirsizlikler ivedilikle ortadan kaldırılmalıdır.
2. Sigorta şirketlerinin, SBM platformunda belirtilen prim bedeli üzerinden ve acente talebi hâlinde hiçbir ön koşul öne sürmeden poliçe tanzim etmeleri sağlanmalıdır. Bu kurala aykırı işlem yapılması durumunda ilgili sigorta şirketinin ruhsatı geçici olarak askıya alınmalıdır.
3. Bazı sigorta şirketleri tarafından uygulanmakta olan, trafik sigortasında promosyon verilmesi ile acente, merkez ya da diğer dağıtım kanalları arasında farklı fiyat, farklı risk kabul ve farklı taksit vb. uygulamalar ivedilikle sona erdirilmelidir. Bu uygulamaları yapan sigorta şirketlerine müeyyide uygulanmalıdır.
4. Trafik sigortası ile sunulan diğer teminatların primleri, ilgili branşın komisyon oranları üzerinden tahakkuk ettirilmelidir. Ayrıca, bu üretimlerin trafik sigortası hasar/prim oranı hesaplamalarına dahil edilmesi sağlanmalıdır.
5. Sigortacılık Kanununda değişiklik yapılarak zorunlu trafik ve diğer tüm zorunlu sigortalarda, risturn yani primden iade ya da poliçenin yanında promosyonverilmesi gibi uygulamalar yasaklanmalıdır.
Belirlenen süreden daha uzun süren toplantının oldukça verimli olduğu, uygun olması halinde ileriki süreçte yeniden tekrarlanarak görüşülen konular ile ilgili alınabilecek aksiyonların yeniden değerlendirilmesinin uygun olacağı dile getirilerek toplantı sonuçlandırılmıştır.
Söz konusu toplantıda her dile getirilen sorun ve önerileri hassasiyet ile not eden ve cevapladığı belirtilen değerli SEDDK Başkanımıza ve yardımcılarına, aynı zamanda değerli daire başkanlarına teşekkürlerimizi sunarız.
İlgili toplantıda söz alarak sektörel sorunlarımızı SEDDK Başkanımıza ileten değerli meslek komitesi başkanımız Sn. Özgür YILMAZ ve meslek komite üyelerine teşekkür eder, çalışmalarında başarılar dileriz.
Acentelerin Sesi Ekibi
